De baas achter de baas. Wie is daar eigenlijk de baas over?

“Moment, ik zet even m’n telefoon uit, hoor.”

‘Oh shoot, de mijne staat ook nog aan. Straks storten we nog neer!’

“Dat schijnt overigens reuze mee te vallen.”

‘Hoezo?’

“Ze hebben wel eens een test gedaan. Stel, al deze mensen in dit vliegtuig ontvangen precies op hetzelfde moment een sms, dan is er een kans van 0,01 procent dat dat de boordapparatuur stoort. Of zoiets. In ieder geval een verwaarloosbare kans.”

‘Ha, ja! Ik heb eigenlijk al die jaren al zoiets gedacht. Waarom zou het dan toch verboden zijn?’

“Mmm. Het is een normatief ding denk ik.”

‘Hoe bedoel je?’

“Nou, net zoals ehm, bijvoorbeeld, plassen in het stadspark. Niemand of niets wordt er per se slechter van, maar men wil het gewoon niet hebben.”

‘En ‘men’ is de overheid in dit geval?’

“Ja.”

‘Dus de bazen van dit vliegtuig vinden gewoon niet dat het hoort om te bellen in een vliegtuig, en daarom verbieden ze het?’

“Zoiets ja.”

‘Ik zit te denken aan een andere theorie. Wat nu eens als de vliegtuigindustrie, immers een branche waar miljarden aan geld in omgaan, bestierd wordt door een club enorm slimme mensen. Die hebben smartphones enzo van verre zien aankomen en wilden er geld aan verdienen. Ze hebben een 10-jarig plan gemaakt waarin ze mensen wijs maken dat telefoongebruik in het vliegtuig gevaarlijk is en de kans op ongelukken vergroot. Na die 10 jaar voeren ze betaald telefoongebruik in, tegen extreem hoge prijzen. Niemand zal hiertegen protesteren; de eigen veiligheid is immers gebaat bij dit systeem. Ik zie de pay-off al voor me: ‘Want uw eigen veiligheid is u toch veel waard’?’

 

Wat nu eens als de vliegtuigindustrie een 10-jarig plan heeft gemaakt waarin ze tegen mensen liegen dat telefoongebruik in het vliegtuig gevaarlijk is en de kans op ongelukken vergroot?

 

“Gossie. Dus dit staat op het punt om te gebeuren?”

‘Het gebeurt volgens mij al, als ik het goed heb.’

“Ik weet niet wat ik ervan moet denken. Je moet wel echt een mastermind zijn om dit allemaal bij elkaar te verzinnen. Ben jij eigenlijk zo’n typische complotdenker? Die bijvoorbeeld denkt dat 9-11 ge-staged is door de Bush administratie?”

‘Mmm. Ik heb de neiging te schipperen tussen twee theorieën.’

“.. welke zijn?”

‘Theorie 1: Er is niks meer dan dat wij als gewone stervelingen om ons heen zien. Overheden zijn er voor de burger en doen hun best om die burgers te faciliteren in alles wat ze nodig hebben. De politici zoals het volk die kent, zijn de baas van een land. Bedrijven lobbyen wel bij overheden en hebben invloed, maar maken geen eindbeslissingen. Geld speelt weliswaar een grote rol, maar in the end willen machthebbers toch dat iedereen blij en tevreden is. Ondanks alle ellende blijft het goede zegevieren en wil iedereen diep van binnen toch z’n medemens gelukkig maken. Openheid en eerlijkheid duren het langst; het is geen cliche spreekwoord maar het is echt waar.’

“Okee. En theorie 2?”

‘Theorie 2: Politici zijn schaakstukken. Mark Rutte is weliswaar een belangrijk schaakstuk, een toren of een koningin ofzo, maar hij blijft een pion. Een pion van degene die het schaakspel bestuurt: de schaker. Niemand kent de schakers van deze wereld, jij niet, ik niet. We zullen ze ook nooit kennen. Het zijn hyper-intelligente, zeer vermogende mannen en vrouwen die achter de schermen de hele flikkerse bende bestieren.

 

Typisch zo’n club waar Mark Rutte op de knie van een lid mag zitten om aan te horen hoe ‘ie komend jaar z’n beleid mag gaan voeren.

 

Alles wat je om je heen ziet, is gefabriceerd. Een soort Truman-show. Nu we het over films hebben, denk ook in termen van The Matrix. We leven niet, maar liggen in een cocon op sterk water en ons leven is een computerprogramma dat zich in onze hersenen afspeelt. Fight Club! Komt ook in de buurt. Het feit dat er zoveel films over gemaakt zijn, geeft aan dat het een plausibel, voor de hand liggend scenario is. De terugtrekking van Ted Cruz ten gunste van Trump? Er was gewoon een schaker met een belang daarin, die genoeg geld inlegde om het te laten gebeuren.’

“Je weet al wat m’n antwoord is als je me vraagt een keuze te maken tussen de 2.”

‘Ze zijn beiden waar?’

“Yep. Super cliche, maar de waarheid ligt in het midden. Het is niet zwart/wit zoals je schetst, maar grijs. Er zijn inderdaad clubs van ouwe grijze dakduiven met heel veel geld, de societeiten.”

‘Huh? Dan denk ik meteen aan studentikoze praktijken.’

“Nee joh. En daar worden echt wel meer dingen besproken dan de zin van het leven en kunst en cultuur. Onder het mom van ‘Deze societeit houdt zich bezig met filosofenavonden, tentoonstellingen en jazz events’ worden daar echt megadeals besproken en grote beslissingen gemaakt waarmee veel geld is gemoeid. Inderdaad typisch zo’n club waar Mark Rutte op audientie komt en op de knie van een lid mag zitten om aan te horen hoe ‘ie komend jaar z’n beleid mag gaan voeren.”

‘Goddamnit. Ik wist het.’

“Ga anders een keer mee, ik ben lid van zo’n club.”

‘Wat?’

“Yep.”

‘Let’s go!’

Dit gesprek vond plaats op een zakentrip in het vliegtuig met Wout Maas.